अम्बर सँधै अमर रहनेछन्
———————–सम्पादकीय————————————
कपन अनलाइन, काठमाडौँ, २५ जेठ, २०७३
नेपाली संगीत आकाशका उज्ज्वल नक्षत्र अम्बर गुरुङको उपचारका क्रममा आज बिहान ७९ वर्षको उमेर निधन भएको छ । स्व. गुरुङ नेपाली गीत, सङ्गीत क्षेत्रको अनमोल हिरा थिए । नेपालका वर्तमान राष्ट्रिय गीतका संगीतकार भएरमात्र नभै नेपाली संगीत आकाशमा उनले पस्केका बहुमूल्य गीत, संगीत र रचनाले उनलाई महान बनाएको हो ।भोजन नली, मधुमेह, रक्तचापलगायत समस्यासँग जुधिरहनुभएका गुरुङको केही दिनदेखि राजधानीको ग्रान्डी अस्पतालमा उपचार भइरहेको थियो । यसअघि उनको भारतको मेदान्त अस्पतालमा उपचार भएको थियो । भारतको दार्जि्लिङमा जन्मेर नेपाल ०२६ सालमा आई अनवरत नेपाली संगीतलाई हुर्काउन मेहनत गरेका गुरुङलाई नेपाल बोलाउन तत्कालिन राजा महेन्द्रको भूमिका थियो । अम्बर गुरुङले म दुर भएर के भो, तिमी भूलमा पर्यौ, कहिले लहर हो, नौलाख तारा उदाए, बिर्से पनि, उकाली चढ्दा, याद आए जस्ता दार्शनिक गीतहरु नेपाली संगीत आकाशमा छाडेर गए । उनले करिब हजार गीतमा सङ्गीत भरे भने उनले आफैले लेखेका गीतहरुमा झनै बेजोडको मानिन्छ । गीतकार, सङ्गीतकार र गायक तीनै विधामा पोख्त थिए अम्बर गुरुङ ।
विसं १९९४ फागुन १४ गते भारतको दार्जि्लिङमा अम्बर गुरुङको जन्म भएको थियो । यद्यपि उनको परिवार नेपालकै गोरखा जिल्लाको रिसिङबाट प्रवास पुगेको थियो । उनको पहिलो गीत ‘नौलाख तारा उदाए…’ विसं २०१८ मा कोलकातामा रेकर्ड भएको थियो । विसं २०२४ मा बिधिबत नेपाल आएका गुरुङले २०२६ देखि प्रज्ञा–प्रतिष्ठानमा सङ्गीत निर्देशकका रुपमा काम गरेका थिए । उनलाई २०२७ सालमा ‘गोरखा दक्षिण बाहु’द्वारा विभूषित गरिएको थियो ।
कला संगीतका पारखी राजा महेन्द्रले अम्बर गुरुङको विशिष्टता बोध गरेर नेपाल भित्र्याएका थिए । उनी नेपाल आएसँगै नेपाली संगीतले एउटा बिशाल आकाश पायो । सयौँ महान र कालजयी गीतहरु बनाए गुरुङले । व्यवसायिक अर्केस्ट्रा उत्पादनमा ठूलो जोड थियो उनको तर उनी जिउँदो छँदै यो काम पूरा हुन सकेन । उनले आफुजस्ता केही भविष्यका हनोहार चेलाहरु उत्पादन गरेका छन् । त्यसो त हरेक नेपाली संगीत क्षेत्रका व्यक्तिहरु उनका चेला तथा अनुयायी हुन् । उनले बोकेको नेपाली मौलिक संगीतको पक्षलाई सबैले जोगाएर उत्थान गर्नु अब साँचो अर्थमा अम्बर गुरुङप्रति श्रद्धाञ्जली हुनेछ । अम्बर सँधै अमर रहनेछन् ।