सहकारीकर्मीको मर्यादा खै ?
कपन अनलाइन
काठमाण्डौ ,चैत २०/ बुद्धिप्रसाद घिमिरे
आज चैत्र २० गते राष्ट्रिय सहकारी दिवस । नेपालमा वि.सं. २०१३ साल चैत्र २० गते चितवनमा बखानसिंह गुरुङले सुरु गरेको बखान सहकारीको स्मृतिमा प्रत्येक बर्ष सहकारी दिवस मनाइदै आइरहेका छौं ।
यस बर्ष पनि उक्त दिनकै सम्झनामा “ मर्यादित सहकारी ः समुन्नत समाज ” भन्ने मुल नारा राखेर ६८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस तथा अन्तराष्ट्रिय सहकारी बर्ष २०२५ भब्यताका साथ मनाइरहँदा हामि सहकारी संचालक तथा सहकारी अनुगमन गर्ने निकायकै मर्यादा कता हरायो भनेर खोज्नुपर्ने अबस्था आएको छ ।
आम जनमानसमा केहि सहकारी संस्थाका संचालक तथा उच्च ब्यवस्थापकले गरेका कुकर्मका कारण राम्रा भनिएका र नियममा बसी संचालनमा रहेका सहकारीमा समेत यसको प्रत्यक्ष असर परेको छ । बजारमा सहकारीले पैसा खान्छ, फिर्ता दिंदैन भन्ने आम गुनासाका बिच धेरै सहकारीले सदस्यहरुको मनोभावना बुझि सदस्यहरुलाई बिश्वास दिलाउन सक्षम भएता पनि अझै धेरै ब्यक्तिहरुलाई सहकारीप्रति बितृष्णा छाएको छ ।
सहकारी संचालक हुं भनेर सहकारीकै बारेमा राम्रा भाषण गरेर हिड्ने नेतृत्वले नै नेतृत्व गरेका सहकारीले सदस्यको पैसा फिर्ता दिन नसकेर कोहि भागेर हिड्नु भएको छ भने कोहि पुलिसको चिसो कठघारामा बसीरहनुभएको छ ।
त्यसो त आम जनताहरुले बुझ्न नसकेको कुरा या बुझेर पनि सम्झन नचाहेको कुरा भनेको सहकारीकै कारण लाखौंले रोजगार पाएको कुरा बिर्सन हुँदैन। सहकारीकै माध्यमले लाखौं जनताको जिवनस्तर उकाशिएको, ब्यापार ब्यवसाय फस्टाएको, हजारौंले घरबार जोडेको र तिनै सहकारीको कारण ब्यवसायमा उछाल आएको कुरा पनि भुल्न हुँदैन ।
सहकारी संस्थालाई सरकारले उपेक्षा नगरेर नियन्त्रण गर्नुपर्दछ ।केहि सहकारीका संचालक तथा उच्च ब्यवस्थापनका पदाधिकारीहरुले विभिन्न लोभ देखाएर सदस्यहरुसंग अत्यधिक ब्याज तथा नाफाको आश देखाई बचत संकलन गरी उक्त बचत रकम मनोमानी तरिकाले संस्थाका संचालक तथा उच्च ब्यवस्थापनका ब्यक्तिहरुले घरजग्गा लगायत आफ्नो ब्यवसायमा लगानी गरी सदस्यहरुको बचत दुरुपयोग गरेको कारण सदस्यहरुले माग गरेको बखत बचत फिर्ता दिन नसकी संस्था नै बन्द गरी भागेर हिड्नुपरेको अबस्था हामिले देखिभोगि आइरहेकै छौं ।
यस्तो अबस्थासम्म पुग्ने अबस्था आउन दिनुमा प्रमुखत सदस्यहरुले नै सहकारी नबुझेको पो हो की ? सदस्यले सहकारीमा बचत गर्नु र ऋण लिनु मात्र आफ्नो काम हो भनी सम्झेर बुझेर हो की ?अनि सहकारीको अनुगमन गर्ने कार्यालय, बिभिन्न छाता संगठन तथा सहकारीको हकहितको लागि भन्दै खोलिएका संघहरु यसमा चोखा पटक्कै हैन ।
अनुगमन गरेर सजाय समेत तोक्ने अधिकार पाएका संस्थाका पदाधिकारीहरु विभिन्न चाडबाडको समयमा अनुगमन गर्ने भन्दै झाडा टार्ने प्रवृतिका कारण पनि यो अबस्था आएको हो की ? अन्यथा कुन सहकारीले कस्तो कारोवार गर्छ भन्ने अनुगमन अधिकारीहरुलाई पक्कै थाहा नपाएको त हैन होला ?
मासिक तथा वार्षिक रुपमा सबै संस्थाहरुले सम्बन्धित ठाउँमा रिपोर्ट त पक्कै बुझाएका थिए होलान्, हेरेर देखेर पनि किन सुधारका कार्य अगाडी बढाउन नसकेको किन होला ? अनुगमन गर्ने निकायहरुले आफ्नो मर्यादा नै बिर्सेको पो हो कि?यसरी सहकारी दिवसमा मिठो नारा राखेर सहकारी दिवस मनाइरहँदा नारा अनुसारको कार्य गर्नुपर्छ भन्ने भावना सहकारीको बारेमा राम्रा राम्रा भाषण गरेर हिड्ने अग्रज सहकारीकर्मी नेतृत्व तथा आम संचालकहरुमा पनि जावस् हामिले गरेको कार्यले हाम्रो संस्था राम्रो बनाउने या नराम्रो बनाउने हाम्रो हातमा नै छ सदस्य खुसी भएमा संस्था राम्रो हुन्छ, संस्था राम्रो भएमा हाम्रो मर्यादा रहन्छ भन्ने हेक्का सबै सहकारी संस्थाका नेतृत्वहरुमा पुगोस् । सहकारी दिवसको शुभकामना । जय नेपाल, जय सहकारी ।
तपाइँको प्रतिक्रिया ।
