भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीद्वारा ‘ग्लोबल साउथ सेन्टर अफ एक्सिलेन्स’ पहलको घोषणा
कपन अनलाइन
ललितपुर, माघ १।
भ्वाइस अफ द ग्लोबल साउथको समापन नेताहरूको सत्रमा आफ्नो उद्घाटन टिप्पणीमा धेरै पहलहरूको अनावरण गर्दै, भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले भारतले ‘ग्लोबल-साउथ सेन्टर अफ एक्सलेन्स’ स्थापना गर्ने घोषणा गरेका छन ।
उनले भने कि संस्थानले कुनै पनि देशमा विकास समाधान वा उत्कृष्ट अभ्यासहरूमा अनुसन्धान गर्दछ र यसलाई विस्तार गरी ग्लोबल साउथका अन्य सदस्यहरूमा लागू गर्न सकिन्छ।
उदाहरणका लागि, प्रधानमन्त्री मोदीले इलेक्ट्रोनिक भुक्तानी, स्वास्थ्य, शिक्षा वा ई-गभर्नेन्स जस्ता क्षेत्रहरूमा भारतले विकास गरेको डिजिटल सार्वजनिक सामानहरू उद्धृत गरे जसले धेरै अन्य विकासशील देशहरूलाई फाइदा पुर्या उन सक्छ।
प्रधानमन्त्री मोदीका अनुसार ग्लोबल साउथका देशहरूले एकअर्काको विकास अनुभवबाट सिक्नुपर्ने धेरै छन्। यसको विकास साझेदारीमा, भारतको दृष्टिकोण परामर्शमूलक, परिणाममुखी, माग-संचालित, जन-केन्द्रित र साझेदार देशहरूको सार्वभौमसत्ताको सम्मान गर्ने हो, ”उनले बताए।
प्रधानमन्त्रीले अन्तरिक्ष प्रविधि र आणविक ऊर्जा जस्ता क्षेत्रहरूमा देशको उल्लेखनीय प्रगतिलाई हाइलाइट गर्दै अन्य विकासशील देशहरूसँग भारतको विशेषज्ञता साझा गर्न ‘ग्लोबल-दक्षिण विज्ञान र प्रविधि कार्यक्रम’ सुरु गर्ने घोषणा पनि गर्नुभयो।
प्रधानमन्त्री मोदीले ‘एन्नाथ मैत्री’ कार्यक्रमको सम्झना गरे, जसले कोविड-१९ महामारीको समयमा १०० भन्दा बढी देशहरूमा भारतीय निर्मित खोपहरू आपूर्ति गरेको थियो। यसैलाई अगाडि बढाउँदै उनले नयाँ ‘आरोग्य मैत्री’ परियोजनाको घोषणा गरे । यस परियोजना अन्तर्गत भारतले प्राकृतिक प्रकोप वा मानवीय संकटबाट प्रभावित कुनै पनि विकासोन्मुख देशलाई आवश्यक स्वास्थ्य सामग्री उपलब्ध गराउने छ।
साथै, उनीहरूको कूटनीतिक आवाजलाई एकताबद्ध गर्न, प्रधानमन्त्री मोदीले “विदेश मन्त्रालयका युवा अधिकारीहरूलाई जोड्न” एक ‘ग्लोबल-साउथ युथ डिप्लोम्याटिक फोरम’ प्रस्ताव गरे।
उनले विकासोन्मुख देशका विद्यार्थीहरूलाई भारतमा उच्च शिक्षा लिनका लागि भारतले ‘ग्लोबल-साउथ स्कॉलरशिप’ पनि सुरु गर्ने बताए।
