उपत्यकाका नाकामा रमिता,साथीहरुले कुरा नबुझ्दा काठमाडौंका प्रमुख विद्या सुन्दर शाक्यलाई तनाव
कपन अनलाइन
काठमाडौं ,बैशाख १७।
हेटौंडाबाट हरिबोल महत,धुलिखेलबाट अशोक व्याञ्जु देखि भएभरका छिमेकी नगरपालिकाका मेयर विद्यासुन्दरसँग पड्किरहेका थिए । तर, विद्याको निरिहता उनीहरुले बुझेका थिएनन् ।
नागढुंगा, साँगा, फर्पिङ, भट्टेडाँडा हुँदै उपत्यका फर्किन चाहेका हजारौँ सर्वसाधारण त्यहाँ रोकिएका थिए । यीमध्ये कुनै पनि नाका काठमाडौं महानगरपालिकामा पर्दैनन् । तर, बुझ्नेले उपत्यकाको पूरै खाल्डो काठमाडौं महानगर नै बुझिदिए पछी तनावमा परेका थिए काठमाडौं महानगरपालिकाका प्रमुख विद्या सुन्दर शाक्य।
विराटनगरका मेयर भीम पराजुलीले काठमाडौंका मेयर विद्यासुन्दर शाक्यलाई फोन गरे, धम्कीपूर्ण भाषामा । भीमको भनाइ थियो, ‘यस्तो विपद्को बेलामा म यहाँको मेयर कांग्रेसको भएँ भन्दैमा निर्दोष जनतालाई नागढुंगामा भोकभोकै राख्ने ? काठमाडौं छिर्न नदिने ? के म पनि काठमाडौंबाट आएका सबैलाई त्यतै फर्काइदिउँ ?’
‘यस्तो विपद्को बेलामा म यहाँको मेयर कांग्रेसको भएँ भन्दैमा निर्दोष जनतालाई नागढुंगामा भोकभोकै राख्ने ? काठमाडौं छिर्न नदिने ? के म पनि काठमाडौंबाट आएका सबैलाई त्यतै फर्काइदिउँ ?’
यस्तो गर्दा लकडाउन लागु भएयता राजधानी उपत्यकाका विभिन्न स्थानबाट १ लाख ३५ हजार सर्वसाधारण बाहिरिए ।गृह मन्त्रालयले नै प्रहरीलाई भन्यो, ‘रातिराती उपत्यका छाडेर जान चाहनेलाई नरोक्नु,नदेखेजस्तो गर्नु ।’
यति बेलाको समस्या बाहिरिएकाहरु हैनन्,विभिन्न नाम र बहानामा उपत्यका भित्रिएका ४१ हजार मानिस हुन् । उनीहरु कहाँ गए, कुन गल्ली छिरे ? यसको अभिलेख छैन । उपत्यका छाडेर जानेहरु जुन–जुन गन्तव्यमा पुगे, तिनीहरुलाई त्यहीँका स्थानीय तहले निगरानी गरेकै छन् । कतिपय क्वारेन्टाइनमा राखिएका छन् त कतिपय सामान्य स्वास्थ्य जाँचपछि सामान्य अवस्थामा गाउँघरतिर टहलिँदै छन् ।
उपत्यकाबाट जानेलाई सजिलो र आउनेका हकमा पनि त्यति कडाइ नगर्दा हिजो सोमबारको स्थिति तनावपूर्ण रह्यो ।
वास्तविकता के थियो भने, विराटनगरबाट त्यहाँको महानगरपालिकाले व्यवस्था गरेको गाडीहरुमा आधा पहाडे, आधा मधेसीजस्ता देखिने मानिसहरु नागढुंगासम्म आइपुगे । तर, उनीहरुलाई त्यहाँबाट अगाडि छिर्न दिइएन । घण्टौँ त्यही राखियो । र, १४ घण्टापछि साँझमा ‘जहाँबाट आएको, त्यहीँ जानु’ भनियो ।
यसपछि मोफसलका मेयरहरुको फोन जान थाल्यो, काठमाडौं प्रहरीका कमाण्डरलाई । सोमबार विहानैदेखि काठमाडौंका एसएसपी श्यामलाल ज्ञवालीसहितको ठूलो डफ्फा काठमाडौं र धादिङको सिमानामा पर्ने झ्याप्ले खोलामा तैनाथ थियो ।
त्यसअघि नागढुंगा हुँदै काठमाडौं भित्रिन चाहने सवारी साधन रोकिएका थिए । यसको लर्को झण्डैझण्डै खानीखोलासम्म पुगेको थियो । यो कुरा चाल पाएपछि पृथ्वी राजमार्गको मुग्लिङ खण्ड हुँदै काठमाडौं लक्षित सवारी साधनका केही बाठा ड्राइभरले खानीखोलाबाट बाटो बदले, झ्याप्लेखोलातिर ।
काठमाडौंबाट जाँदा नागढुंगा चेकपोष्ट पुग्नुभन्दा आधा किलोमीटर वरबाट थोरै पश्चिम जाने र खानीखोला तर्फबाट आउँदा दाहिनेतर्फ (स्कुल सँगैको साँघुरो बाटो) बाट गाडी छिरायो भने उनीहरु नागढुंगा चेकपोष्ट छल्दै एकचौटि थानकोट चेकपोष्ट पुग्न सक्छन् । भाग्नुपर्यो भने पुरानो नैकाप छिर्ने नागढुंगा नजिकैको बाटोतिर लाग्दा सीधै कलंकी पुगिन्छ ।
केही टाठाबाठा ड्राइभरले आफ्ना गाडीलाई झ्याप्ले खोलातिर सोझ्याएपछि अनगिन्ती पैदलयात्री, मोटरसाइकलदेखि साना र ठूला गाडी त्यताबाट छिर्न थाले । बस र टिप्पर नअट्ने बाटोमा त्यस्ता गाडीमा पनि छिरे ।
फलतः जाम भयो । त्यसअघि कति संख्यामा मानिसहरु भित्रिए भन्ने कुराको हिसाब किताबै छैन । जब जाम भयो, स्थानीयले प्रहरीमा खबर गरे । अनि, प्रहरीको पनि जिल्ला कमाण्डरकै टोली पुग्यो । यो टोली पुगेपछि छिर्ने क्रम त रोकियो । तर, पैदालयात्रीको आक्रोश थामिसक्नु थिएन ।
२० दिनदेखिको पैदल यात्रा । जाजरकोटका एक दम्पत्ति हातमा काखे बालक च्यापेर हिँड्दै थिए । प्रहरीले झ्याप्लेखोला तर्न नपाउँदै रोक्यो । अनि, बूढाबूढी नै सडकमा थुचुक्क बसे, डाँको छाडेर रुन थाले । पति चौकीदारी गर्ने, पत्नी सडकमा मकै बेच्ने । कोरोनाको डरले गाउँ हिँडेको, तर दाङको लमहीबाट अगाडि बढ्न पाइएन । जाने ठाउँ कतै थिएन । फेरि काठमाडौं फर्किंदै नागढुंगासम्म आए । त्यहाँबाट पनि छिर्न नदिएपछि विचराहरुको केही उपाय नै थिएन ।
भाग्नुपर्यो भने पुरानो नैकाप छिर्ने नागढुंगा नजिकैको बाटोतिर लाग्दा
सीधै कलंकी पुगिन्छ ।
टेकु प्रहरी परिसरका एसपी सोमेन्द्रसिंह राठौरले दम्पत्तिलाई कुनामा ल्याएर केरकार गरे । उनीहरुले भनिरहेको कुरा सही निस्कियो । त्यसपछि उनैले बिस्कुट, पानी खुवाए । थर्मल गन मगाएर ज्वरो जाँचे । अनि, मोबाइल नम्बर, डेराको ठेगाना, चौकीदारी गर्ने ठाउँको नाम, नम्बर र साहुको सम्पर्क नम्बर राखे । अनि, आफैले अलिक परसम्म लगेर छाडिदिए । तर, सबै मानिस यसरी काठमाडौं छिरेका छैनन् । डाँडाको कान्ला–कान्ला छिचोलेर छिरेका छन् । गाडीमै मूलबाटो हुँदै छिरेका पनि कहाँ गए भन्ने कुराको पत्तो छैन ।
सोमबार विराटनगरको गाडी उतै फर्काउने आदेश थियो, गृह मन्त्रालयको । तर, विभिन्न मेयरका गाली र धम्की खप्दै थिए, काठमाडौं महानगरका मेयरले ।
काठमाडौंबाट हेटौँडा छिर्ने तिनै नाकाबाट कसैलाई नपठाइदिए हुन्थ्यो भन्दै छन्, मकवानपुरका सिडियोहरु । तर, काठमाडौं १० का सांसद राजन केसी फर्पिङतिर, ९ का सांसद कृष्णगोपाल श्रेष्ठ चित्लाङ जाने बाटोको मुख मातातीर्थतिर, ललितपुर २ का सांसद नवराज सिलवाल छपेली, भट्टेडाँडातिर डेराडण्डा कसेर बसेका थिए । नवराज त पैदलयात्री देख्नासाथ सर्वसाधारणलाई सडकमै खाना खुवाउँदै, टिप्पर बोलाउँदै कान्ति राजपथबाट हेटौंडातिर पठाउँदै थिए ।
सोमबार गृहले यो क्रममा कडाइ गरेपछि मान्यहरु त फिर्ता भए । तर, बाठा जनताले अर्को बाटो पहिल्याइदिए, निर्माणाधीन काठमाडौं–निजगढको फास्टट्रयाक । मंगलबार विहानसम्म पनि बुङ्मती, सैंबु हुँदै ट्रयाक पनि राम्रोसँग नखनिएको बाटोमा उपत्यका भित्रिनेहरुको लाम लागेको थियो । सूचना पाएपछि गृहले प्रहरी परिचालन गरेको छ ।समाचार साभार :जनआस्था साप्ताहिक